Lachgasgebruik sinds verbod, afgenomen maar blijft zorgwekkend

Jongerenorganisatie TeamAlert, die zich inzet voor de verkeersveiligheid van jongeren, onthult de resultaten van haar recente onderzoek naar lachgasgebruik onder 1565 jongeren. De uitkomsten zijn meegenomen in TeamAlert’s nieuwe Rij ballonvrij-campagne: een campagne om het lachgasgebruik van jonge autobestuurders tegen te gaan.

Sinds 1 januari is het officieel verboden: het bezitten, verkopen en vervoeren van lachgas. Eind 2022, vóór de intrede van het lachgasverbod, verwachtte de meerderheid van de jonge lachgasgebruikers dat het verbod niet zou zorgen voor een vermindering in lachgasgebruik (TeamAlert, 2022). De resultaten uit recenter onderzoek van TeamAlert (2023) suggereren echter dat het lachgasgebruik onder jongeren tussen de 16 en 24 jaar sinds de intrede positief is veranderd. In 2023 gaf 19% van de jongeren aan wel eens lachgas te gebruiken (TeamAlert, 2023). Dit is 7% minder in vergelijking met het aandeel jongeren dat lachgas gebruikte vóór het verbod.

Positieve sociale norm

De meerderheid van de jongeren staat positief tegenover het lachgasverbod. De jongeren vinden het lachgasverbod zinvol en vinden het goed dat er een verbod is. Dit weerspiegelt een positieve sociale norm onder jongeren. Volgens meer dan de helft van de ondervraagde jongeren is niet alleen hun eigen gebruikt verminderd of volledig gestopt. Ook is volgens de meerderheid van de jongeren het gebruik in hun sociale omgeving afgenomen.

Hoewel het lachgasgebruik onder jongeren is afgenomen, blijft er een zorgwekkende groep die lachgas gebruikt in de auto. Vergelijkbaar met een onderzoek van TeamAlert vóór het verbod, blijkt dat na het verbod 37% van de jonge lachgasgebruikers nog steeds lachgas in de auto gebruikt. Hiervan gebruikt 10% lachgas in een rijdende auto en 27% in een geparkeerde auto.

Dit laatste kan ook leiden tot gevaarlijke verkeerssituaties doordat de drempel om toch te gaan rijden volgens de jongeren laag is. Om jongeren bewust te maken van de gevaren en de sociale norm te zetten dat het niet normaal is met lachgas te rijden, zet de provincie Limburg via het Regionaal Overleg Verkeersveiligheid Limburg (ROVL) de campagne 'Rij ballon vrij, word geen clown' in. 

Om die reden heeft TeamAlert de campagne ‘Rij ballon vrij’ ontwikkeld, die sinds begin december landelijk gedeeld wordt via de socials waar jongeren veelal op te vinden zijn. Ook in Limburg 'draait' de campagne dankzij de Provincie Limburg via social media. Om zo jongeren bewust te maken van de gevaren en de sociale norm te zetten dat het niet normaal is om met lachgas te rijden. 

Tip: Ga het gesprek aan!

Ben jij als ouder, opvoeder of anderzijds betrokken bij deze leeftijdsgroep? Ga het gesprek met ze aan, je hebt als ouder(e) meer invloed dan je denkt. Gewoon door open vragen te stellen: over het weekend, wat er speelt in de vriendengroep en hoe ze denken over lachgas. Plus door helder te zijn over dat lachgas, drugs en alcohol achter het stuur niet kan. 

Hulp/ informatie: 

• Op de website van TeamAlert vind meer info over lachgas gericht op jongeren. Bijvoorbeeld een quiz over de gevolgen van lachgas. 
•  Tips over hoe je het gesprek aan kan gaan met een jongere vind je op www.helderopvoeden.nl